Welkom bij de Talenexpo, een reis door de geschiedenis van het taalonderwijs in Nederland

2.3 Didactiek

Rond het begin van de negentiende eeuw ontstaan, mede onder invloed van de Zwitserse pedagoog Johann Heinrich Pestalozzi, nieuwe vormen van onderwijs. Voor die tijd bestonden de lessen voornamelijk uit zogeheten hoofdelijk onderwijs waarbij de leraar in feite lesgaf aan afzonderlijke leerlingen, terwijl de anderen zelfstandig, of met elkaar, aan de slag waren (dan wel de tent afbraken). Het nieuwe klassikale onderwijs zet de leraar in het centrum, en geeft ruimte aan allerlei vormen van aanschouwelijkheidsonderwijs.

In het moedertaalonderwijs (dat voor de dialectsprekers behoorlijk als vreemdetaalonderwijs moet hebben aangevoeld) ligt de nadruk op schriftelijk taalgebruik. De leerling leest teksten, en leert aan de hand daarvan de grammatica van het Nederlands. Naarmate de negentiende eeuw vordert, komt daar voor de hogere klassen (met name in de Latijnse scholen en gymnasia) ook literatuurgeschiedenis bij. Daar dienen de leerlingen ook opstellen te schrijven.