Welkom bij de Talenexpo, een reis door de geschiedenis van het taalonderwijs in Nederland

Na de Franse tijd komt er veel aandacht voor natievorming, streven naar eenheid, ook in spelling en grammatica. Maar ook voor diversiteit: in Thorbeckes grondwet van 1848 krijgt ieder het recht een school op te richten, het begin van de verzuiling. Met de wettelijke erkenning van de mulo (1857) wordt onderwijs na de lagere school toegankelijk voor de "kleine luyden". Langzamerhand doen zich ook vernieuwingen voor in het onderwijs: naast hoofdelijk onderwijs zien we aanschouwelijk onderwijs in het klaslokaal. Het moedertaalonderwijs omvat vooral schriftelijk taalgebruik.

In deze periode gebeurt er betrekkelijk weinig in (taal)onderwijsland. Didactische vernieuwing is vooral zichtbaar in de jaren twintig met de oprichting van Dalton- en Montessorischolen. In het schoolvak Nederlands keert de taalnorm weer terug, terwijl twee grote spellingwijzigingen de taalgemeenschap verdelen. De vreemde talen krijgen vanaf 1924 veel aandacht en ruimte in de hbs A, die op handel en administratie gericht is. In de oorlogs- en wederopbouwjaren heeft vernieuwing van het onderwijs geen prioriteit.

Niet alleen de politiek bepaalt hoe het verder moet met het onderwijs. Van 'onderop' komen onderwijsvernieuwingen op gang, die veelal worden gerekend tot het 'Nieuwe leren'. Een tegengeluid wordt vertolkt door academici als filosoof Ad Verbrugge en de geharnaste emeritus hoogleraar economie Arnold Heertje. De Tweede Kamer maakt zich zorgen over de onderwijskwaliteit, de commissie Dijsselbloem komt onder veel meer tot de bevinding dat nieuwe benaderingen in het onderwijs zelden zijn gestoeld op gedegen wetenschappelijk onderzoek naar hun effectiviteit.