Welkom bij de Talenexpo, een reis door de geschiedenis van het taalonderwijs in Nederland

3.2 Examenprogramma's

De examens voor de moderne vreemde talen
Vóór 1860 bestonden er geen examenprogramma’s voor de moderne vreemde talen, eenvoudigweg omdat er geen officiële schoolexamens waren. Die kwamen pas na 1863 (hogereburgerschool) en na 1876 (gymnasium). Toch beschikken we wel over aanwijzingen waaruit blijkt welke onderdelen van de taal werden getoetst. Die aanwijzingen vinden we in de exameneisen voor aanstaande leraren in de moderne vreemde talen. Al in 1806 wordt in detail beschreven over welke kennis en vaardigheden leraren in deze vakken moesten beschikken. De aankomende leraren werden geëxamineerd in de volgende onderdelen: 

• uitspraak
• spelling
• grammatica
• vertalen in en uit de vreemde taal
• het schrijven van een brief of verhaal in de vreemde taal.

Deze situatie werd bevestigd in het examenprogramma van 1858, waarbij de eis van “enige spreekvaardigheid” expliciet werd toegevoegd. Het ligt voor de hand dat de leerlingen van de scholen waar deze leraren lesgaven, in principe in dezelfde vaardigheden werden geëxamineerd als hun leraren.